Zbliżający się termin na sporządzenie dokumentacji cen transferowych powinien skłonić do wnikliwej weryfikacji tego, czy w odniesieniu do przeprowadzanych w roku podatkowym 2021 transakcji nie zostały przekroczone limity transakcji dla dokumentacji cen transferowych. W niniejszym artykule przedstawiamy limity dokumentacji cen transferowych 2021 r., w przypadku przekroczenia których podatnicy podatku PIT i CIT zobowiązani będą do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych za 2021 rok.
Limity dokumentacji cen transferowych za 2021 r. dla transakcji kontrolowanych
Limity dokumentacji cen transferowych określają artykuły 11k ust. 2 ustawy o CIT oraz art. 23w ust. 2 ustawy o PIT. Wskazują one na kwoty transakcji kontrolowanych o charakterze jednorodnym, w sytuacji przekroczenia których podatnicy (co do zasady) zobowiązani są do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Limity transakcji dla dokumentacji cen transferowych za 2021 r. nie uległy zmianie w stosunku do limitów obowiązujących w 2020 r. (o których można przeczytać więcej tutaj) i wynoszą:
- 10 000 000 zł – dla transakcji towarowej,
- 10 000 000 zł – dla transakcji finansowej,
- 2 000 000 zł – dla transakcji usługowej,
- 2 000 000 zł – dla innej transakcji niż określona w pkt 1-3.
Do transakcji innych (ostatnia kropka) można zaliczyć wszelkie transakcje dot. operacji na kapitałach, konwersji zadłużenia, umorzenia długów, wymiany udziałów itd.
Pamiętać należy, że powyższe limity należy obliczać:
- nie uwzględniając należnego podatku od towaru i usług,
- dla całego roku obrotowego podatnika (w przypadku spółek może on być różny od roku kalendarzowego),
- osobno dla strony przychodowej oraz kosztowej podatnika.
Limity dotyczą przy tym transakcji kontrolowanych o charakterze jednorodnym, stąd kluczowe jest ustalenie, które transakcje mają charakter jednorodny i ustalenie czy w stosunku do którejkolwiek z transakcji przekroczony został limit. Więcej o jednorodności transakcji można przeczytać tutaj.
Obowiązki dokumentacyjne z krajami rajowymi – limity dokumentacji cen transferowych
Warto wspomnieć, że w przypadku transakcji kontrolowanych z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową próg dokumentacyjny jest inny i wynosi 100.000 zł, niezależnie od rodzaju transakcji (art. 11o ust. 1 ustawy o CIT, art. 23za ust. 1 ustawy o PIT). Od 2021 r. obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych dla transakcji rajowych został rozszerzony o transakcje przychodowe.
W dniu 1 stycznia 2021 r. wprowadzono przepisy rozszerzające obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych dla tzw. pośrednich transakcji rajowych. Jak wynika z art. 11o ust. 1a ustawy o CIT (analogicznie art. 23za ust. 1a ustawy o PIT) do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych są obowiązani podatnicy i spółki niebędące osobami prawnymi dokonujący transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż transakcja kontrolowana, jeżeli rzeczywisty właściciel ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową oraz wartość tej transakcji za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi – za rok obrotowy, przekracza 500 000 zł.
Wartość transakcji kontrolowanej
Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych spoczywa na podmiotach powiązanych, realizujących ze sobą transakcje, przekraczające w roku podatkowym wskazane limity. Jak określić wartość transakcji kontrolowanej wskazuje art. 11l ustawy o CIT i analogicznie art. 23x ustawy o PIT. Wartość transakcji kontrolowanej odpowiada:
- wartości kapitału – w przypadku pożyczki i kredytu;
- wartości nominalnej – w przypadku emisji obligacji;
- sumie gwarancyjnej – w przypadku poręczenia lub gwarancji;
- wartości przypisanych przychodów lub kosztów – w przypadku przypisania dochodu (straty) do zakładu zagranicznego;
- wartości właściwej dla danej transakcji kontrolowanej – w przypadku pozostałych transakcji.
Dokonując określenia wartości danej transakcji, ustawa wskazuje na pewną hierarchię dowodów określających jej kwotę:
- w przypadku gdy wystawiona została faktura przyjmuje się wartość z niej wynikającą,
- w sytuacji gdy brak jest faktury albo gdy mamy do czynienia z transakcją finansową, wartość transakcji ustala się w oparciu o umowy lub inne dokumenty,
- gdy nie jest możliwe ustalenie wartości transakcji w oparciu o faktury albo umowy lub dokumenty, wartość transakcji należy ustalać w oparciu o otrzymane albo dokonane płatności.
Ustalając czy przekroczone zostały limity transakcji dla dokumentacji cen transferowych za 2021 r. należy w pierwszej kolejności brać pod uwagę kwoty wynikające z faktur, niezależnie od tego ile z nich zostało faktycznie rozliczonych w roku 2021. W razie otrzymywania lub uiszczania płatności w walucie obcej, celem określenia wartości transakcji kontrolowanej należy dokonać ich przeliczenia na PLN, według kursu średniego obliczanego przez NBP z dnia poprzedzającego dokonanie transakcji.
Grupowa dokumentacja cen transferowych a limity dla dokumentacji cen transferowych za 2021 r.
W myśl art. 11p ustawy o CIT i art. 23zb ustawy o PIT podmioty powiązane, których sprawozdania finansowe są konsolidowane metodą pełną lub proporcjonalną, obowiązane do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, dołączają do tej dokumentacji grupową dokumentację cen transferowych, sporządzoną za rok obrotowy, w terminie do końca dwunastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, jeżeli należą do grupy podmiotów powiązanych:
- dla której jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe;
- której skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 200 000 000 zł lub jej równowartość.
Do sporządzenia grupowej dokumentacji cen transferowych (tzw. master file) odpowiednie zastosowanie będą mieć tutaj uwagi dotyczące limitów dla sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Kary i sankcje za brak lokalnej dokumentacji cen transferowych
Brak lokalnej dokumentacji cen transferowych naraża na sankcje przewidziane w:
- ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 z późn.zm.; dalej jako k.k),
- ustawie z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz.U. 1999 nr 83 poz. 930 z późn.zm.; dalej jako k.k.s.),
- ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926 z późn.zm.; dalej jako o.p.).
Odpowiedzialność za niedopełnienia obowiązków w zakresie cen transferowych spoczywa na spółce jako podatniku oraz na osobach fizycznych odpowiedzialnych za dopełnienie obowiązków.
Jak wynika z art. 271 k.k.:
Wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym reguluje art. 296 k.k., który w § 1 ma następujące brzmienie:
Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Naruszenie przepisów dotyczących składania oświadczeń o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych reguluje art. 56c k.k.s.:
Naruszenie obowiązku składania informacji o cenach transferowych określa art. 80e k.k.s., którego treść jest następująca:
Brak dopełnienia obowiązku dokumentacyjnego cen transferowych na gruncie przepisów o.p. (art. 58a – 58e o.p.) może również narazić podatnika na zapłatę dodatkowego zobowiązania podatkowego.
Przepisy, które obowiązują od 2019 r. wskazują, że dodatkowe zobowiązanie podatkowe w przypadku decyzji dotyczącej braku rynkowego charakteru cen w transakcji z podmiotem powiązanym, wynosi 10% sumy nienależnie wykazanej lub zawyżonej straty podatkowej lub niewykazanego w całości lub części dochodu do opodatkowania w zakresie wynikającym z decyzji. W sytuacji, gdy podstawa dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza kwotę 15 mln zł, stawka może zostać zwiększona do 20%. Występuje również możliwość zastosowania stawki 30%, jeśli kwota przekracza 15 mln i podatnik nie przedłoży dokumentacji cen transferowych dla danej transakcji (chyba, że zostanie ona uzupełniona w terminie wskazanym przez organ podatkowy, nie dłuższym niż 14 dni).
Podsumowanie
Ze względu na przedstawione wyżej dotkliwe sankcje grożące za uchybienie obowiązkom związanym ze sporządzaniem dokumentacji cen transferowych warto z należytą starannością zbadać, czy w konkretnym przypadku przekroczone zostały limity dla dokumentacji cen transferowych za 2021 r., co wskazywać będzie co do zasady na obowiązek sporządzenia dokumentacji lokalnej albo grupowej.
Autor: Adam Żądło
Współautor: Kinga Cieśla
Kontakt do eksperta:
Potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie? Skorzystaj z formularza kontaktowego
każdej chwili będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania newslettera.
Twoje dane osobowe pozyskane w efekcie skorzystania z formularza kontaktowego będą przetwarzane na zasadach określonych w polityce prywatności.