Z dniem 1 stycznia 2019 r. w życie weszły przepisy nakładające na określone podmioty obowiązek raportowania o schematach podatkowych (tzw. przepisy MDR). Nowa regulacja przewiduje także obowiązek posiadania w określonych przypadkach wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych. W tym artykule dowiesz się czym jest procedura MDR i jakie podmioty są w świetle nowej regulacji zobowiązane do jej wdrożenia.
Przepisy MDR, czyli obowiązek raportowania o schematach
Obowiązek raportowania o schematach podatkowych wynika z dodania w Dziale III Ordynacji podatkowej nowych art. 86a-86o, które zamieszone zostały w ,,Rozdziale 11a – Informacje o schematach podatkowych\’\’.
Nowe przepisy nakładają na podatników wiele dodatkowych obowiązków. Niestety są przy tym w wielu miejscach niejasne, a za niewywiązanie się we właściwy sposób z nałożonych obowiązków obarczone jest wysokimi sankcjami. Ministerstwo Finansów świadome niedoskonałości wprowadzonej regulacji i sygnałów płynących ze strony podatników, zdecydowało się opublikować wiążące objaśnienia, które stanowią wyjaśnienie przepisów związanych z nową regulacją. Opublikowanie objaśnień pozwoliło rozwiać część wątpliwości, przy czym w dalszym ciągu pozostaje wiele obszarów, które wymagać będą weryfikacji przez praktykę stosowania przepisów i dalsze wyjaśnienia ze strony Ministerstwa. Objaśnienia możesz znaleźć tutaj.
Jednym z istotniejszych obowiązków wynikających z wprowadzonej regulacji MDR jest obowiązek posiadania przez wybrane kategorie podmiotów wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych, potocznie określanej jako procedura MDR. Można śmiało stwierdzić, że ze względu na zagrożenie wysokimi sankcjami, będzie ona wdrażana przez bardzo szeroki krąg podmiotów w celu eliminacji ryzyka finansowego.
Czym jest procedura MDR?
Procedura MDR jest wewnętrznym zbiorem sformalizowanych zasad funkcjonujących w ramach wewnętrznej struktury organizacyjnej podmiotu, który ma na celu przeciwdziałanie niewywiązywaniu się z obowiązków wynikających z przepisów MDR.
Szczegółowa regulacja dotycząca procedury MDR zawarta została w art. 86l ust. 1 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym:
,,osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej będące promotorami, zatrudniające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie, których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy równowartość 8 000 000 zł, wprowadzają i stosują wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych, zwaną dalej \”wewnętrzną procedurą\”.
Czy każda firma musi mieć procedurę MDR?
W świetle obowiązujących przepisów wewnętrzną procedurę MDR są zobowiązane wdrożyć:
-
osoby prawne (m. in. spółki z o. o., spółki akcyjne, stowarzyszenia rejestrowe, fundacje, spółdzielnie)
-
jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (m. in. spółki osobowe – spółki jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, partnerskie)
Obowiązek wdrożenia wystąpi w stosunku do tych kategorii podmiotów, o ile:
-
będą promotorami, będą zatrudniać promotorów lub faktyczne wypłacać im wynagrodzenie, oraz
-
ich przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy równowartość 8 000 000 zł.
Obowiązek posiadania procedury nałożony został na bardzo szeroki krąg podatników. Ograniczony on został co prawda limitem rachunkowym na poziomie 8 000 000 zł kosztów bądź przychodów, lecz nie ciąży wyłącznie na promotorach (czyli najczęściej na dużych firmach doradczych), lecz również na podmiotach zatrudniających bądź wypłacających promotorom faktycznie wynagrodzenie, czyli także na firmach korzystających z usług bądź pracy promotorów. Z tego też względu każda firma powinna starannie prześledzić, czy nie obejmuje jej obowiązek posiadania procedury MDR.
Ministerstwo Finansów wyjaśnia kto powinien wdrożyć procedurę MDR
Ministerstwo w objaśnieniach wskazało, że
,,generalnie nie są zobowiązani do posiadania procedury wewnętrznej korzystający zatrudniający doradców (w tym doradców podatkowych / radców prawnych) na umowach o pracę. Obowiązku tego w stosunku do korzystających zatrudniających na umowach o pracę doradców (tzw. in-house) nie należy wyprowadzać ze zwrotu zastosowanego w przepisie art. 86l § 1 Ordynacji podatkowej („zatrudniające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie”). Jak wskazano w pkt. 3.1. objaśnień, osoby te co do zasady nie powinny być uznawane za promotorów. Obowiązek posiadania procedury wewnętrznej znajdzie natomiast zastosowanie w przypadku podmiotu, który zatrudnia osobę fizyczną (np. dyrektora finansowego) i wypłaca jej wynagrodzenie, a osoba ta działa w charakterze promotora w stosunku do innych podmiotów np. z grupy kapitałowej. Podkreślić również należy, że sam fakt zapłaty przez korzystającego za usługę doradztwa podatkowego nie generuje obowiązku posiadania procedury wewnętrznej, jeżeli efekty tego doradztwa są wykorzystywane wyłącznie w jego działalności (a nie np. udostępniane również innym podmiotom np. z grupy kapitałowej).\’\’
Po lekturze powyższej części objaśnień można zauważyć, że samo Ministerstwo Finansów ma problem, aby jednoznacznie określić kto i kiedy zobowiązany jest do posiadania procedury MDR. Pomimo tego, że art. 86l ust. 1 Ordynacji podatkowej wskazuje dosyć jasno, że obowiązek ten obejmuje także ,,podmioty ,, zatrudniające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie\’\’, Ministerstwo z jakichś przyczyn wyłącza pewne sytuacje z zakresu tego przepisu, jednocześnie rozszerzając go na przypadki, które w nim nie zostały przedstawione (np. udostępnienie efektów doradztwa innym podmiotom z grupy kapitałowej).
Powyższe wskazuje, że właściwa interpretacja przepisów i identyfikacja obowiązku w zakresie posiadania procedury MDR obarczona jest wysokim stopniem ryzyka.
Czy wdrożyć procedurę MDR?
Do wdrożenia procedury MDR bezwarunkowo zobowiązane są podmioty będące promotorami, których przychody bądź koszty przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy równowartość 8 000 000 zł.
Przed dylematem stoją z kolei firmy, które nie są promotorami, lecz przekraczają próg 8 000 000 przychodów bądź kosztów, zatrudniające promotorów bądź wypłacające im faktycznie wynagrodzenie. W świetle objaśnień Ministra Finansów w stosunku do takich podmiotów obowiązek posiadania procedury może nie występować w określonych w objaśnieniach sytuacjach, przy czym z całą pewnością opublikowanych wyjaśnień nie można uznać za wyczerpujące. Przedstawiają one jedynie wybrane jednostkowe przykłady, zaś struktury powiązań kapitałowych pomiędzy przedsiębiorstwami, wzajemnie świadczone usługi doradzcze pomiędzy jednostkami powiązanymi wskazują na to, że objaśnienia nie rozwiązują problemu identyfikacji obowiązku przygotowania procedury MDR w sposób jednoznaczny.
Naruszenie obowiązku posiadania procedury MDR obarczone jest wysokimi sankcjami (do 2 000 000 zł kary za niedopełnienie obowiązku wprowadzenia procedury wewnętrznej lub nawet do 10 000 000 zł w przypadku gdy przestępstwo skarbowe polegające na niedopełnieniu obowiązków wynikających z przepisów MDR zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu). To właśnie wysokość sankcji jest istotnym czynnikiem pozwalającym ocenić, czy wdrożyć procedurę MDR.
Mając na względzie poziom sankcji, bardzo rozsądnym wydaje się wdrożenie procedury u każdego podmiotu przekraczającego rachunkowy próg przychodów lub kosztów na poziomie 8 000 000 zł. To pozwoli wyeliminować jakiekolwiek ryzyko podniesienia przez organy podatkowe, że dany podatnik naruszył przepisy MDR w zakresie związanym z obowiązkiem posiadania procedury. Jak można bowiem zauważyć, jednoznaczne określenie, kto i w jakiej sytuacji uznawany będzie za zatrudniającego promotorów lub faktycznie wypłacającego im wynagrodzenie może być utrudnione, a z pewnością obarczone wysokim stopniem ryzyka. Przy ocenie, czy dany podmiot jest zobowiązany do posiadania procedury MDR, w świetle przedstawionych objaśnień istotne znaczenie może mieć bowiem to, jakiego rodzaju informacje są przekazywane w ramach grupy podmiotów powiązanych, a także w jaki sposób są one wykorzystywane. To z kolei może być trudne do zidentyfikowania na poziomie grupy, zaś sami pracownicy mogą być niejednokrotnie nieświadomi ryzyka wynikającego z faktu udostępnienia określonych informacji podmiotowi powiązanemu.
Procedura MDR – wdrożenie i stosowanie
Warto mieć na względzie to, że art. 86l ust. 1 ordynacji podatkowej przewiduje obowiązek wprowadzenia oraz stosowania wewnętrznej procedury. Powyższe oznacza, że procedura powinna nie tylko zawierać obligatoryjne elementy, które wskazane zostały w art. 86L ust. 2, lecz także powinna zostać w odpowiedni sposób wdrożona i stosowana w ramach struktury wewnętrznej podmiotu ją wprowadzającego. Z tego względu koniecznością jest odpowiednie przygotowanie organizacji do wdrożenia procedury oraz wprowadzenie mechanizmów kontroli jej stosowania, co pozwoli w prawidłowy sposób wywiązać się z nowych obowiązków. O tym jak istotne jest właściwe przygotowanie pracowników do realizacji obowiązków w zakresie przepisów MDR i ryzyk z brakiem przygotowania związanych możesz przeczytać też tutaj.
Potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie? Skorzystaj z formularza kontaktowego
każdej chwili będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania newslettera.
Twoje dane osobowe pozyskane w efekcie skorzystania z formularza kontaktowego będą przetwarzane na zasadach określonych w polityce prywatności.
