Uprzednie porozumienie cenowe (ang. Advanced Pricing Agreement – APA) jest umową zawieraną z Ministerstwem Finansów. W efekcie jej zawarcia podatnicy otrzymują potwierdzenie, że stosowane przez nich ceny w ramach transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi odpowiadają cenom rynkowym. Oznacza to, że podatnik otrzymuje formalne potwierdzenie tego, że objęta porozumieniem transakcja nie rodzi ryzyka podatkowego w obszarze cen transferowych.

Uprzednie Porozumienie Cenowe (APA)

Przepisy ordynacji podatkowej wskazują na trzy rodzaje uprzednich porozumień cenowych:

  • jednostronne – są to porozumienia zawierane pomiędzy podatnikiem a krajową administracją podatkową. Porozumienie takie wiąże więc tylko na gruncie polskich przepisów, stąd określane jest jako jednostronne porozumienie podatkowe;
  • dwustronne – są to porozumienia zawierane na wniosek podatnika z udziałem administracji podatkowej dwóch krajów, których przepisy są właściwe dla transakcji kontrolowanej. Obejmują one także co najmniej dwa podmioty powiązane. W odróżnieniu do jednostronnego porozumienia podatkowego, porozumienie dwustronne wiąże na gruncie zarówno przepisów polskich, jak i drugiego kraju, którego administracja była zaangażowana w porozumienie;
  • wielostronne – ten rodzaj porozumienia zawierany jest z udziałem udziałem krajowej administracji podatkowej oraz więcej niż dwóch administracji podatkowych państw obcych. Dotyczy on sytuacji, w których transakcja obejmuje więcej niż dwa podmioty powiązane, przy czym dla podmiotów zagranicznych właściwe są co najmniej dwie jurysdykcje podatkowe.

Poprzez uzyskanie decyzji kończącej postępowanie o wydanie uprzedniego porozumienia cenowego, podatnik otrzymuje ze strony organów administracji podatkowej, potwierdzenie porównywalności istotnych warunków w transakcji z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty względem siebie niezależne oraz potwierdzenie prawidłowości wyboru stosowania metody ustalania cen transferowych w tych warunkach.

Korzyści wynikające z uzyskania APA

Korzyści wynikające z uzyskania APA są znacczne. Wśród najważniejszej z nich należy wymienić eliminację ryzyka podatkowego w zakresie cen transferowych. Organ administracji podatkowej wydając decyzję kończącą postępowanie w sprawie wydania APA potwierdza, bowiem że warunki ustalone w transakcji odpowiadają warunkom rynkowym. Dzięki temu podatnik uzyskuje formalne potwierdzenie tego, że transakcja bądź transakcje objęte wnioskiem nie rodzą ryzyka podatkowego na gruncie regulacji dotyczącej cen transferowych.

W przypadku dwustronnych i wielostronnych porozumień dodatkową korzyścią, obok eliminacji ryzyka podatkowego na gruncie cen transferowych jest to, że podatnik ma zagwarantowane także bezpieczeństwo w sferze braku podwójnego opodatkowania dochodów z uwagi na fakt, że w porozumienia zaangażowane są dwie jurysdykcje podatkowe.

Mają na uwadze obecne podejście organów podatkowych do zagadnienia cen transferowych, a także uwzględniając wprowadzone do ustaw podatkowych sankcje, zabezpieczenie transakcji z podmiotem powiązanym poprzez uzyskanie uprzedniego porozumienia cenowego wydaje się być jak najrozsądniejszym rozwiązaniem. Obecna polityka kształtowania regulacji sankcyjnych w przepisach podatkowych wskazuje bowiem na to, że ustawodawca koncentruje się na tym aby do ustaw podatkowych wprowadzać sankcje o jak najbardziej prewencyjnym charakterze. Cel ten osiągany jest więc poprzez kreowanie coraz dotkliwszych konsekwencji dla podatników naruszających przepisy podatkowe, w tym przepisy w zakresie cen transferowych, takich jak chociażby dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

APA zabezpieczy przed dodatkowym zobowiązaniem podatkowym

Od 1 stycznia 2019 r. uległa zmianie sankcja za brak dochowania warunków rynkowych w stosunku do transakcji z podmiotami powiązanymi. Dotychczasowa sankcja w postaci 50% stawki doszacowania z tytułu niezgodności warunków transakcji z zasadą ceny rynkowej została zastąpiona tzw. dodatkowym zobowiązaniem podatkowym.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe zasadniczo kształtuje się na poziomie 10% sumy nienależnie wykazanej lub zawyżonej straty podatkowej i niewykazanego w całości lub części dochodu do opodatkowania. Sankcja może jednak w niektórych przypadkach podlegać podwojeniu lub potrojeniu.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe może podlegać podwojeniu, jeżeli:

  • podstawa do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekracza 15 mln zł (w zakresie nadwyżki ponad tę kwotę) lub

  • podatnik nie przedłoży organowi podatkowemu dokumentacji podatkowej.

W przypadku, w którym jednocześnie podstawa do ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego przekraczać będzie 15 000 000 zł i podatnik nie przedłoży dokumentacji podatkowej, stawka sankcyjna podlega potrojeniu od nadwyżki ponad kwotę 15 000 000 zł.

Powyższe wskazuje na to, że podatnik może bardzo dotkliwie odczuć działanie wbrew zasadzie cen rynkowych. Z tego względu warto dokonać wnikliwej analizy przeprowadzanych transakcji i przygotowanych dokumentacji, a następnie rozważyć, czy zasadnym w danych okolicznościach byłoby wystąpienie z wnioskiem o uprzednie porozumienie cenowe. Uzyskanie APA pozwoliłoby bowiem w znacznym stopniu ograniczyć ryzyko podatkowe w zakresie cen transferowych, a więc ryzyko ewentualnego dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Uprzednie porozumienia cenowe coraz popularniejsze

Uprzednie porozumienia cenowe stają się coraz popularniejsze z uwagi postępującego zainteresowania organów administracji podatkowej sferą cen transferowych. Zwiększający się poziom zainteresowania transakcjami pomiędzy podmiotami powiązanymi co prawda zauważalny jest od lat, natomiast w ostatnim czasie zdecydowanie wzmaga się aktywność organów w tym zakresie. Z tego właśnie powodu, mając na względzie potencjalny poziom sankcji, podatnicy coraz częściej rozważają kwestię minimalizacji obszarów ryzyka na gruncie cen transferowych poprzez uzyskanie uprzedniego porozumienia cenowego.

Nie bez znaczenia pozostaje także związek pomiędzy zainteresowaniem APA a zmianami na gruncie ustawy o CIT. Obecna regulacja w istotnym stopniu ogranicza możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi niematerialne ponoszone na rzecz podmiotów powiązanych. Zawarte w art. 15e ustawy o CIT ograniczenia nie mają jednak zastosowania do kosztów usług, opłat i należności w nim przewidzianych, w zakresie, w jakim decyzja w sprawie uprzedniego porozumienia cenowego obejmuje prawidłowość kalkulacji wynagrodzenia. Z tego też względu coraz większe grono podatników, którzy dotkliwie odczuwają ograniczenie wynikające z art. 15e ustawy o CIT, decyduje się na wystąpienie z wnioskiem o wydanie APA.

 

Adam Żądło radca prawny doradca podatkowy

Potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie? Skorzystaj z formularza kontaktowego

     każdej chwili będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania newslettera.

    Twoje dane osobowe pozyskane w efekcie skorzystania z formularza kontaktowego będą przetwarzane na zasadach określonych w polityce prywatności