Coraz większe grono programistów decyduje się na to, aby wystąpić z wnioskiem o interpretację indywidualną, która pozwoli potwierdzić prawo do skorzystania z 5% podatku w ramach IP BOX. Zachęca do tego samo Ministerstwo Finansów w objaśnieniach, a także przede wszystkim liczba dotychczas wydanych pozytywnych interpretacji dla programistów prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Spora grupa programistów daje jednak złapać się w pułapkę zastawioną przez organy podatkowe. Pułapka związana jest z ewidencją IP BOX, a złapanie się w nią skutkuje otrzymaniem negatywnej interpretacji indywidualnej. W efekcie programista może zostać pozbawiony prawa do skorzystania z niższego podatku, pomimo rzeczywistego osiągania dochodów z tytułu sprzedaży programów komputerowych w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Sprawdź dlaczego ewidencja IP BOX u programisty jest tak istotna i jak poradzić sobie z jej brakiem.
Dochód z programów komputerowych i ewidencja IP BOX u programisty = 5% podatku
Zgodnie z przepisami, podatnicy chcący skorzystać z preferencyjnego opodatkowania w ramach IP BOX są zobowiązani do prowadzenia odrębnej ewidencji. Jej elementy określają przepisy art. 30cb ustawy o PIT oraz art. 24e ustawy o CIT. Więcej o samej ewidencji IP BOX i tym co powinna zawierać znajdziesz w tym wpisie.
Ewidencja IP BOX jest kluczowa ze względu na fakt, że 5% podatkiem może być opodatkowany nie cały dochód, a jedynie iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa osiągniętego w roku podatkowym i tzw. wskaźnika nexus, który jest obliczany według specjalnego wzoru wskazanego w przepisach (więcej o tym jak obliczyć dochód do opodatkowania IP BOX znajdziesz w tym wpisie).
Ten specyficzny sposób opodatkowania dochodu wiąże korzyści wynikające z ulgi IP BOX z zakresem działalności badawczo-rozwojowej podejmowanej przez podatnika. Innymi słowy, im więcej prac badawczo-rozwojowych prowadzi podatnik we własnym zakresie, tym większa część dochodu może być opodatkowana stawką 5%. W przypadku jednoosobowych programistów, najczęściej stawką 5% może być opodatkowany cały dochód związany z przeniesieniem praw autorskich do programu komputerowego.
Ewidencja służy właśnie do tego, aby we właściwy sposób obliczyć wskaźnik nexus, który jest kluczowy pod kątem prawidłowego obliczenia podstawy opodatkowania (wysokości dochodu).
Nowe przepisy a ewidencja IP BOX u programisty
Pomimo, że przepisy nie określają tego wprost, organy podatkowe jednolicie uznają, że ewidencja IP BOX powinna być prowadzona na bieżąco od samego początku prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej związanej z oprogramowaniem.
Ze względu na to, że przepisy IP BOX są nowe i budziły dużo wątpliwości, znaczna część programistów chcących skorzystać z IP BOX nie prowadziła, a nawet na obecnym etapie nie prowadzi jeszcze ewidencji IP BOX. Wskazanie tego faktu organowi w interpretacji indywidualnej w każdym przypadku skutkuje otrzymaniem negatywnej interpretacji indywidualnej, bez odniesienia się przez organ do samej specyfiki działalności podatnika i pytań zawartych we wniosku. Potwierdza to m. in. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 stycznia 2020 r., sygn. 0115-KDIT1.4011.59.2019.1.MK, w której organ wskazał, że:
„fakt sporządzenia odrębnej ewidencji dopiero w przyszłości nie wypełnia przesłanki z art. 30cb ust. 1 i 2 ustawy. Rzetelne dokumentowanie, monitorowanie na bieżąco wszystkich operacji finansowych dotyczących IP BOX nie może bowiem polegać na zaewidencjonowaniu i wyodrębnieniu ich na koniec okresu rozliczeniowego. Stworzenie w przyszłości odrębnej ewidencji tylko po to, aby wypełnić obowiązek wynikający z powołanego przepisu, nawet w sytuacji kiedy na jej podstawie możliwe będzie prawidłowe określenie podstawy opodatkowania stawką 5%, uniemożliwia – wbrew stanowisku Wnioskodawcy – zastosowanie preferencyjnej stawki opodatkowania uzyskiwanych dochodów.’’
Wątpliwości co do prowadzenia ewidencji IP BOX u programisty
Ewidencja IP BOX jest pułapką, w którą niestety daje się złapać spore grono podatników, a fiskus prezentuje w tym zakresie bardzo rygorystyczne stanowisko. Jest je trudno zrozumieć, chociażby ze względu na to, że przepisy dotyczące ewidencji IP BOX, zwłaszcza w kontekście programistów, budziły od początku spore wątpliwości pod kątem tego jakie koszty należy w niej uwzględniać.
Wątpliwości z biegiem czasu stopniowo ustają ze względu na fakt, że od pewnego zaczęła się klarować praktyka interpretacyjna, która pozwala wytypować koszty kwalifikujące się do ujęcia w ewidencji. Warto jednak zwrócić uwagę, że praktyka ta jest diametralnie odmienna od tej, prezentowanej przez organy chociażby po ponad pół roku funkcjonowania przepisów.
Obecnie organy potwierdzają możliwość uwzględniania przez programistę w ewidencji IP BOX wydatków, które dotychczas były przez nie wykluczane. Jako przykład dwie diametralnie odmienne interpretacje:
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 września 2019 r., sygn. 0114-KDIP3-1.4011.318.2019.3.MG:
[…] koszty związane z prowadzeniem księgowości, używaniem samochodu osobowego, używaniem telefonu komórkowego, zakupem literatury, uczestnictwem w szkoleniach, pozyskiwaniem usług doradczych np. prawnych nie stanowią kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej
Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji z dnia 19 grudnia 2019 r., sygn. 0112-KDIL3-3.4011.379.2019.2.AA
Wobec powyższego – ww. koszty [dojazdy do Klientów (transport, hotel), płatny udział w specjalistycznych szkoleniach i konferencjach branżowych, zakup specjalistycznej literatury, zakup narzędzi i oprogramowania, wydatki związane ze sprzętem komputerowym, wydatki związane z rachunkami za telefon komórkowy, wydatki na dostęp do internetu (z wyjątkiem czynszu najmu biura) ponoszone przez Wnioskodawcę, przy zachowaniu właściwej proporcji, mogą stanowić koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ewidencja IP BOX u programisty na bieżąco – praktyka
To między innymi powyższe wątpliwości wstrzymywały podatników przed prowadzeniem ewidencji IP BOX na bieżąco. Był też drugi czynnik, a mianowicie chęć otrzymania w pierwszej kolejności interpretacji indywidualnej, która pozwoliłaby programiście potwierdzić prawo do 5% podatku. Kierowanie się tymi dwoma czynnikami, wydaje się jak najbardziej rozsądne i uzasadnione kwestiami praktycznymi. Ze względu na fakt, że IP BOX podlega rozliczeniu dopiero na koniec roku, brak prowadzenia ewidencji na bieżąco także nie wpływa w żaden sposób negatywnie na wywiązywanie się z bieżących obowiązków podatkowych przez programistę.
Niestety organy podatkowe zdają się nie dostrzegać problemu i specyfiki związanej z wprowadzonym rozwiązaniem w postaci IP BOX kierując się utartym poglądem, który jest wręcz rażąco profiskalny. Istotnym dla programisty pozostaje jednak fakt, że Ministerstwo Finansów potwierdziło możliwość prowadzenia ewidencji IP BOX w formie arkusza kalkulacyjnego (np. w formie excel), w ramach którego ujęte zostaną niezbędne pozycje (więcej w tym wpisie). Oznacza to, że organ może stanąć w praktyce przed brakiem faktycznej możliwości wykazania programiście, że ewidencja nie była przez niego prowadzona na bieżąco.
Zdecydowanie warto jednak ewidencję wdrożyć jak najszybciej, o ile nie zostało to jeszcze zrobione, a zwłaszcza prowadzić ją na bieżąco. Jej brak na etapie wnioskowania o interpretację jest sporym ryzykiem, a jej nieprowadzenie w przypadku kontroli będzie skutkować zakwestionowaniem prawa do podatku IP BOX.
W razie zainteresowania optymalizacją podatkową z wykorzystaniem IP BOX, nasza kancelaria chętnie zaproponuje pełne wsparcie w zakresie wdrożenia wszystkich rozwiązań pozwalających na bezpieczne skorzystanie z 5% podatku przez programistę.
Więcej o zakresie doradztwa naszej kancelarii przy uldze IP BOX można znaleźć pod tym linkiem.
Potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie? Skorzystaj z formularza kontaktowego
każdej chwili będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania newslettera.
Twoje dane osobowe pozyskane w efekcie skorzystania z formularza kontaktowego będą przetwarzane na zasadach określonych w polityce prywatności.
