Zatrzymanie zysku w spółce z o. o. z przeznaczeniem na reinwestycję daje obecnie możliwość wygenerowania oszczędności podatkowych. Wynika to z wprowadzenia  do ustawy o CIT mechanizmu umożliwiającego zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów tzw. ,,hipotetycznych kosztów pozyskania kapitału zewnętrznego\’\’. Rozwiązanie określane jako Notional Interest Deduction (NID) z pewnością zainteresuje każdą spółkę kapitałową pozostawiającą chociażby część wypracowanego zysku na przyszłe inwestycje.

 Zatrzymanie zysku w spółce z o. o. – skutki podatkowe

Zmiany w ustawach podatkowych, które weszły w życie od 1 stycznia 2019 r. zwiększyły w przypadku podatników CIT atrakcyjność finansowania inwestycji kapitałem własnym. Dotychczas decyzja o pozostawieniu zysku w spółce z przeznaczeniem na jego dalsze inwestycje lub decyzja o wniesieniu dopłat przez wspólników nie wiązała się dla spółki z żadnymi preferencjami podatkowymi. Taka forma finansowania była więc ze względów podatkowych mało zachęcająca, a to z uwagi na fakt, ze w przypadku finansowania zewnętrznego (np. kredytu), podatnik zyskiwał możliwość rozpoznania jako koszt uzyskania przychodów poniesionych wydatków za korzystanie z „wypożyczonego” kapitału (czyli miał prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości odsetek, prowizji, opłat przygotowawczych, manipulacyjnych itp.).

Ustawodawca zdecydował się wprowadzić ze względu na powyższe mechanizm w pewnym stopniu równoważący skutki podatkowe finansowania własnego oraz zewnętrznego. Rozwiązanie to określane jako Notional Interest Deduction (NID) daje możliwość rozpoznania jako koszt uzyskania przychodów hipotetycznych kosztów pozyskania kapitału zewnętrznego, które podatnik poniósłby, w przypadku gdyby musiał pozyskać kapitał od podmiotu zewnętrznego. Innymi słowy, nowe rozwiązanie to prawo rozpoznawania podatkowych kosztów w pewnej wysokości, pomimo braku poniesienia jakiegokolwiek ekonomicznego ciężaru.

Notional Interest Deduction – zatrzymany zysk to koszt uzyskania przychodu

Mechanizm uregulowany został w art. 15cb ust. 1 ustawy o CIT i uprawnia do rozpoznania jako koszt uzyskania przychodów kwoty iloczynu stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:

  1. dopłaty wniesionej do spółki lub
  2. zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.

Obliczony w ten sposób iloczyn stanowi wartość ,,hipotetycznych odsetek’’, które podatnik musiałby ponieść w celu pozyskania kapitału, w przypadku, gdyby nie zdecydował się na finansowanie własne.

Warto zwrócić uwagę na to, że koszt podatkowy w ramach NID przysługuje nie tylko w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego, ale także w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych. Oznacza to, że obliczona w oparciu o wzór wartość kosztów może być rozpoznana w trzech kolejno po sobie następujących latach podatkowych (art. 15cb ust. 2 ustawy o CIT). Ustawa wprowadza jednakże maksymalny poziom odliczenia, który wynosi 250 000 zł w każdym z lat podatkowych (art. 15cb ust. 3 ustawy o CIT).

Ograniczenia w stosowaniu Notional Interest Deduction

Nowa regulacja nie znajduje zastosowania w szczególności do dopłat i zysków przeznaczonych na pokrycie straty bilansowej (art. 15cb ust. 4 ustawy o CIT).

W świetle przepisów, NID stosuje się jeżeli zwrot dopłaty lub podział i wypłata zysku nastąpi nie wcześniej niż po upływie 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym ta dopłata została wniesiona do spółki albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce. W przypadku, gdy zwrot nastąpi przed upływem 3 lat, spółka rozpozna przychód w wysokości wartości dotychczas rozpoznanego kosztu uzyskania przychodu w ramach NID. Podobny skutek wywoła przekształcenie spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, a także przejęcie w wyniku łączenia albo podziału, o ile nastąpi przed upływem 3 lat.

Notional Interest Deduction – od kiedy?

Zgodnie z przepisami przejściowymi przepis art. 15cb stosuje się również do wniesionych dopłat oraz zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy po dniu 31 grudnia 2018 r. W takim przypadku za rok wniesienia dopłaty lub przekazania zysku, przyjmuje się rok podatkowy rozpoczęty po dniu 31 grudnia 2019 r.

Powyższe oznacza, że już zysk wygenerowany w roku obrotowym 2018, następnie przekazany na kapitał zapasowy w roku 2019 daje możliwość rozpoznania kosztów uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem, że prawo to przysługiwać będzie dopiero począwszy od roku podatkowego 2020.

Potwierdził to w ostatnim czasie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 25 września 2019 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.356.2019.1.BS, w której uznał, że:

Powyższe oznacza, że w sytuacji przekazania przez Wnioskodawcę części zysku za rok 2018 na kapitał zapasowy po dniu 31 grudnia 2018 r., rokiem przekazania tej części zysku na kapitał zapasowy, o którym mowa w art. 15cb ust. 2 ustawy, stosowanie do art. 10 ust. 2 ustawy nowelizującej będzie rok 2020.

Tym samym prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwoty odpowiadającej iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty zysku przekazanego na kapitał zapasowy za rok 2018, przy zastosowaniu ograniczeń o których mowa w art. 15cb u.p.d.o.p. oraz w art. 10 ustawy nowelizującej będzie przysługiwało Wnioskodawcy nie wcześniej niż po dniu 1 stycznia 2020 r., tj. w 2020 r. oraz 2021 r.

Przykład obliczenia kosztów w ramach NID

Sposób obliczania wysokości kosztów możliwych do rozpoznania w oparciu o NID wskazuje, że maksymalny próg dopłaty bądź zysku niewypłaconego dający prawo do pełnego odliczenia w ramach NID wynosi obecnie 10 000 000 zł. Taka kwota da możliwość rozpoznania kwoty 250 000 zł jako koszt uzyskania przychodu w okresie każdego z 3 lat podatkowych (łącznie 750 000 zł).

Poniżej dla zobrazowania działania mechanizmu przedstawiony został przykład dla spółki, której udziałowcy rozważają pozostawienie w spółce zysku wypracowanego za rok 2019 r.:

Wspólnicy sp. z o. o. w  rozważają zatrzymanie w spółce zysku za rok 2019 z przeznaczeniem na dalsze inwestycje. Szacunkowa wartość zysku za rok 2019 wynosić będzie 3 000 000 zł, uchwała podjęta zostanie w 2020 r.

Wspólnicy przyjmują założenie, że wysokość stopy referencyjnej na dzień 31 grudnia 2019 r. wynosić będzie 1,5%.

Kalkulacja wysokości kosztów pozyskania kapitału w oparciu o NID: 

(1,5 %* + 1 %) x 3.000.000 zł. = 75.000 zł.

W przypadku, gdy wspólnicy zdecydują się zatrzymać zysk wypracowany za rok 2019 w spółce, na podstawie art. 15cb ust. 1 ustawy o CIT spółce przysługiwać będzie prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

  1. kwoty 75 000 zł. w 2020 r.
  2. kwoty 75 000 zł w 2021 r.
  3. kwoty 75 000 zł w 2022 r.

Adam Żądło radca prawny

Potrzebujesz pomocy prawnej w swojej sprawie? Skorzystaj z formularza kontaktowego

     każdej chwili będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania newslettera.

    Twoje dane osobowe pozyskane w efekcie skorzystania z formularza kontaktowego będą przetwarzane na zasadach określonych w polityce prywatności